مستندات، فیلم‌ها و گزارش‌های مربوط به ۲پــرونـــده منـــظر باستان‌شناسی محور ساسانی فارس و جنگل ارسباران که برای ثبت‌جهانی سال ۲۰۱۸ به یونسکو ارسال می‌شود از سوی معاون میراث فرهنگی به زهرا احمدی‌پور رئیس سازمان میراث فرهنگی تحویل شد.
3سال است که تدوین این دو پرونده به طول انجامیده و همکاری سازمان حفاظت محیط‌زیست و منابع طبیعی در پرونده ثبت جهانی ارسباران با سازمان میراث فرهنگی به بهترین شکل ممکن انجام شد.
منطقه زیبای ارسباران با 80654هکتار که در محدوده کوه‌های قره داغ و حاشیه جنوبی رودخانه مرزی ارس در استان آذربایجان‌شرقی واقع شده در سال1352حفاظت شده اعلام و در سال1355به‌دلیل زیست‌بوم‌های گوناگون و ارزش بیولوژیک بسیار بالا وگونه‌های گیاهی و جانوی منحصر به فرد به‌عنوان ذخیرگاه زیست‌کره شناخته شد.
طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور با اشاره به برگزاری جلسات متعدد برای تدوین پرونده ثبت جهانی ارسباران در یونسکو با سازمان حفاظت محیط‌زیست و منابع طبیعی و بنیاد مسکن طی 3سال گذشته گفت: ارسباران شامل 2منطقه کلیبر و خداآفرین نیز می‌شود و منطقه‌ای وسیع است که گستره آن تا مرزهای جمهوری آذربایجان می‌رسد.
او با اشاره به روستاهای متعدد و مردمان یکجانشین و عشایر و همچنین مناطق حفاظت شده درون این منطقه تصریح کرد: براساس برنامه تدوین شده در پرونده ثبت جهانی ارسباران، مدیر اجرایی و اصلی پایگاه ارسباران سازمان محیط‌زیست است و سازمان میراث نیز ناظر بر فعالیت‌های محیط‌زیست و منابع طبیعی است.
طالبیان افزود: تمام فعالیت‌هایی که سازمان میراث فرهنگی، سازمان منابع طبیعی و مسئولان محلی و مردم باید در موضوع پرونده ثبت جهانی ارسباران انجام بدهند در پلان مدیریتی ارسباران مشخص شده است. وی همچنین به‌وجود 2بنای تاریخی قاجاری در حریم ارسباران اشاره کرد و یادآورشد: این ساختمان‌ها در مرکز ارسباران قرار دارند که قرار شد مدیران استان با مالکان برای خریداری و مرمت این دو بنای قاجاری و تبدیل آنها به مرکزی برای افزایش آگاهی در مورد ارسباران به گردشگران، مذاکره کنند. طالبیان همچنین به‌وجود قلعه بابک در این حریم اشاره کرد که پرونده ساماندهی و مرمت این اثر نیز در دستور کار قرار گرفته است.
معاون میراث فرهنگی احداث موزه و ساماندهی آثار تاریخی در حریم ارسباران را از دیگر اقدامات در دست انجام توسط سازمان میراث فرهنگی اعلام کرد و افزود: در مستندنگاری‌های انجام شده درگذشته به‌خصوص در 3سال گذشته با استفاده از هلی‌شات تمامی پوشش گیاهی و انسانی منطقه ارسباران شناسایی و به دقت نقشه‌برداری شده است. او البته بر ضرورت ساماندهی ساخت و سازهای جدید در منطقه ارسباران با استفاده از مصالح ناهمگون و ناهمخوان با ارسباران تأکید کرد و گفت: ساماندهی و بهسازی ساختمان‌های جدید احداث شده در منطقه ارسباران نیز باید در اولویت قرار بگیرد و برنامه آن است که با کمک بنیاد مسکن و وزارت راه و ارائه طرح از سوی سازمان میراث فرهنگی، عوامل مخدوش‌کننده در ارسباران مرتفع شوند.
برنامه اجرایی حفاظت و صیانت از ارسباران پیش و پس از ثبت جهانی نیز به 3برنامه 5ساله، 10ساله و 15ساله تقسیم شده است. مرتضی آبدار مدیرکل میراث فرهنگی آذربایجان‌شرقی هم با اعلام اینکه پرونده ثبت جهانی ارسباران ابتدای همین‌ماه به یونسکو ارسال می‌شود، گفت: نخستین گنبد جهان در ارسباران ساخته شده و این منطقه دارای دقیق‌ترین شهر دایره‌ای جهان است که سیستم شهرسازی منحصر‌به‌فرد، نیز نخستین استفاده از تکنولوژی مواد و مصالح و ساخت را دارد.
ثبت جهانی منظر فرهنگی محور ساسانی
پرونده ثبت جهانی منظر باستان‌شناسی ساسانی فارس قرار است همزمان با پرونده ارسباران برای ثبت جهانی در سال 2018به یونسکو ارسال می‌شود. به نوشته ایسنا منظر باستان‌شناسی ساسانی فارس از فیروزآباد فارس شروع می‌شود و تا بیشابور و سروستان ادامه می‌یابد.
تهیه طرح مدیریت گردشگری ارسباران
معاون میراث فرهنگی کشور با اشاره به شمار قابل توجه گردشگران بازدید‌کننده از جنگل‌های ارسباران و قرار گرفتن بخشی از این منطقه در کنار جاده و توقف و تردد گردشگران در این مناطق گفت: طرح اولیه مدیریت گردشگری ارسباران نیز آماده شده که جزئیات آن تا تابستان آینده نهایی می‌شود.
