کروناویروسها (نام علمی: Coronaviruses)، خانواده بزرگی از ویروسها هستند که از ویروس سرماخوردگی معمولی تا عامل بیماری سارس را شامل میشود. کرونو ویروسها در سال ۱۹۶۵ کشف شدند[ و مطالعه بر روی آنها تا بهطور مداوم تا اواسط دهه ۱۹۸۰ ادامه داشت.
از اواخر دسامبر ۲۰۱۹، نوع تازهای از ویروس کرونا در شهر ووهان چین با همهگیری در انسان شیوع پیدا کرد، چیزی که قبل از آن دیده نشده بود.
واژه "کروناویروس" از کلمه لاتین "corona" یا کلمه یونانی "κορώνη" به معنی تاج یا هاله گرفته شدهاست. این واژه به مشخصه ظاهری ویریونها (شکل عفونی ویروس) که در زیر میکروسکوپ الکترونی دیده میشود، اشاره دارد که حاشیهای از سطح بزرگ و پیازدار داشته و یادآور تصویری از یک تاج سلطنتی یا تاج خورشیدی است.
ساختار
ساختار کروناویروسها نیز دارای یک ژنوم RNA معمولی است. افرادی که همزمان دارای بیماری دیگری باشند و کودکان مبتلا به بیماریهای قلبی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به کروناویروسها هستند. معمولاً شدت سرماخوردگی که کروناویروس عامل آن باشد بیشتر است.کرونو ویروسها که پس از راینو ویروسها بزرگترین عامل ابتلا به سرماخوردگی هستند، بیشتر در زمستان و بهار باعث سرماخوردگی میشوند. اگرچه کرونو ویروسها بیشتر در حیوانات دیده میشوند، اما پنج نوع از آنها دستگاه تنفسی بدن انسان را تحت تأثیر قرار میدهد. تشخیص اینکه علت بیماری کرونو ویروس باشد یا خیر کمی مشکل است، چرا که برخلاف راینو ویروسها به سختی در آزمایشگاه رشد و نمو میکنند.
کروناویروسها (Coronaviruses) خانواده بزرگی از ویروسها هستند که بیماریهای مختلفی را از سرماخوردگی معمولی گرفته تا سندرم حاد و شدید تنفسی یا همان SARS (سارس) ایجاد میکنند. این بیماری به نام سندرم نارسایی تنفسی خاورمیانه (Middle East respiratory syndrome coronavirus) شناخته شدهاست که به اختصار MERS-CoV خوانده میشود. کروناویروسها دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی را در انسانها درگیر میکند و عامل یک سوم سرماخوردگیهای شایع هستند.
تاریخچه
اولین مورد بیماری در سپتامبر ۲۰۱۲ در مردی ۶۰ ساله در عربستان سعودی کشف شد که به مرگ بیمار انجامید. این مرد چند روز قبل از آن به دبی سفر کرده بود و دومین مورد در مردی ۴۹ ساله در قطر که او نیز در گذشت و کشف بیماری اولین بار در آزمایشگاهHealth protection agency's در Colindale لندن به تأیید رسید. یک گونه شدیدتر این ویروس که تصور میشود از خفاش ناشی شده باشد در سال ۲۰۰۲ اپیدمی جهانی سارس را موجب شد که حدود ۸۰۰ نفر را به کام مرگ کشاند.
این خانواده ویروسی اولین بار در سال ۱۹۶۰ کشف شدهاست که موجب بروز بیماریهایی از خانواده سرما خوردگی در انسان و حیوانات میگردد و از ویژگی آنها زوائد تاج مانند بر روی سطوح دیواره ویروسها میباشد.
منشأ ویروس
طبق تحقیقات پژوهشگران، منشأ اصلی ویروس کرونا، خفاش است. البته ممکن است جانوران دیگری هم در شیوع نقشی داشته باشند.
علائم اصلی بیماری کرونا
از علایم اصلی این بیماری میتوان به تب، سرفه، تنگی نفس و مشکلات حاد تنفسی اشاره کرد. همچنین بیمار ممکن است سرفههای چند روزه ظاهراً بدون دلیل نیز داشته باشد. در موارد حاد مشکلات گوارشی نظیر اسهال، نارسایی حاد تنفسی، اختلالات انعقادی خون و نارسایی کلیه نیز گزارش شدهاست که این مورد میتواند بیمار را به همودیالیز نیازمند کند.
نحوه انتقال بیماری کرونا
هنوز اطلاعات در مورد نحوه انتقال این بیماری کامل نیست ولی روشهای انتقال بیماری از انسان به انسان شبیه بیماری آنفلوآنزا از طریق سرفه و عطسه است. با این حال احتمال انتقال بیماری در فضای باز بسیار محدود بوده و موارد انتقال انسان به انسان در مواردی رخ دادهاست که افراد به مدت طولانی در فضای بسته در کنار فرد بیمار بودهاند مانند افرادی که در بیمارستانها با بیماران در ارتباط هستند. هنوز مشخص نیست که این بیماری نخستین بار از طریق جانوران به انسان منتقل شدهاست یا از طریق سطوح آلوده به ویروس.
درمان
گروهی از دانشمندان به رهبری «ادوارد تریبالا» از دانشگاه گوتنبرگ سوئد و «ولکر تیل» از دانشگاه برن آلمان مادهای به نام «K22» کشف کردند که به نظر میرسد توانایی این ویروسها را برای گسترش در انسانها مسدود میکند. «K22» تکثیر کروناویروس را در سلولهای پوششی دستگاه تنفسی انسان مهار میکند. «K22» در مقابله با کروناویروسهای بیضرری که در انسان علائم سرماخوردگی ایجاد میکنند و کروناویروسهای عامل بیماری سارس و مرس مؤثر است. ویروسها برای تولیدمثل باید غشای سلولهای انسانی جداگانهای در اختیار بگیرند تا در آن نوعی پایه نگهدارنده درست کنند و ماشین تولید ویروس خود را در آن مستقر کنند و ماده «K22» این روند را غیرممکن میکند.
ویروس کرونا 2019-nCoV
شیوع کوروناویروس ووهان
از اواخر دسامبر ۲۰۱۹ ویروس تازهای در شهر ووهان چین شیوع پیدا کرده که جان ۴۱ نفر را گرفتهاست. این نوع کرونا ویروس قبل از این همهگیری در انسان دیده نشده بود.[۱۵] ابتلای بیش از ۵۰۰ نفر به این ویروس تأیید شده و مواردی از ابتلا در تایلند، کره جنوبی، ژاپن، تایوان، استرالیا، فیجی، فرانسه، ترکیه و آمریکا مشاهده شدهاست.
علایم بیماری شامل تب و گاهی مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس، تندنفسی و گلودرد و آبریزش بینی است. اولین مبتلایان این بیماری در ووهان در بازار خوراک دریایی کار میکردند یا در آنجا حضور داشتند؛ ولی با توجه به گسترش بیماری در افرادی که با حیوانات در تماس نبودند سازمان بهداشت جهانی انتقال انسان به انسان را نیز مد نظر قرار دادهاست.
حتی دولت استرالیا ۶۰۰ نفر از شهروندان که به چین سفر کرده بودند و در حال بازگشت به استرالیا بودن. را در جزیره خارج از خاک استرالیا قرنطینه کرد تا از ورود ویروس به کشور جلوگیری کند.
اکثر کشورهای دنیا مسافرانی که این اواخر به چین سفر داشتن را مورد ارزیابی یا قرنطینه انجام داده و برخی پروازهای دنیا به چین لغو شده اند.