مدیر پروژه دهکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی گفت: از جمله کاربردها و قابلیت‌های محصول زرشک استخراج رنگ‌های طبیعی و بهره‌مندی از چوب زرشک در هنر خاتم‌کاری و منبت‌کاری است.
محسن پویان در خصوص کاربردهای زرشک اظهار کرد: از میوه زرشک برای رنگ کردن لباس، تانن زدن به چرم، رنگ کردن الیاف پشم، ابریشم و پنبه استفاده می‌شود.
وی با اشاره به این که زرشک الیاف را به رنگ قرمز ارغوانی در می‌آورد، افزود: مخلوط زرشک با زاج رنگ زرد خالص می‌دهد و همچنین از ریشه زرشک برای رنگ کردن چرم استفاده می‌شود.
مدیر پروژه دهکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی ادامه داد: عصاره میوه زرشک با زاج زرد، رنگ قرمز ارغوانی می‌دهد و برای رنگ کردن پشم در صنایع قالی‌بافی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پویان تاکید کرد: همچنین از پوست تنه درختچه زرشک برای رنگ کردن سبدها و برای رنگ کردن الیاف پشم، ابریشم و پنبه استفاده می‌شود.
وی افزود: دلایلی متعدد برای استفاده از رنگ‌های طبیعی و معدنی برای رنگ کردن الیاف به‌ویژه پشم وجود دارد که پایداری این رنگ‌ها و حفظ محیط زیست در نتیجه کاربرد آنها است.
پویان با اشاره به این که هماتوکسیلین یک رنگ طبیعی است که از مغز درخت چوب سرخ تهیه می‌شود، یادآور شد: نتایج پژوهشی که در ایران با هدف استفاده از رنگدانه میوه زرشک به جای هماتوکسیلین انجام شد، نشان می‌دهد که این رنگدانه برای رنگ‌آمیزی‌های بافتی در آزمایشگاه‌های آسیب‌شناسی و بافت‌شناسی جایگزین خوبی برای هماتوکسیلین نسبتا گران‌قیمت است.
مدیر پروژه دهکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی یادآور شد: علاوه بر موراد فوق از چوب زرشک نیز در صنایع چوب استفاده می‌شود.
استفاده از خارهای درختچه زرشک به عنوان خلال دندان
پویان با بیان این که چوب زرشک خوب خراطی می‌شود و این چوب برای خاتم‌کاری و منبت‌کاری مناسب است، اظهار کرد: چوب زرشک جلاپذیر است و این امر باعث می‌شود که در بسیاری موارد از آن در صنایع چوب استفاده شود.
مدیر پروژه دهکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی یادآور شد: خارهای درختچه زرشک نیز می‌تواند به عنوان خلال دندان مورد استفاده قرار گیرد در صورتی که هم اکنون خلال دندان در سطح وسیعی از کشورهای خارج از جمله چین وارد ایران می‌شود.
پویان افزود: از زرشک در درمان سوختگی‌های ناشی از آتش نیز استفاده می‌شود و از این جهت با استرپتوماسیسن قابل مقایسه است.
وی با اشاره به این که از اثرات درمانی زرشک به دلیل اثرات بالقوه آن می‌توان در بیماری‌های طیور نیز استفاده کرد، یادآور شد: با توجه به این نکته که خراسان جنوبی قطب تولید مرغ گوشتی است، پژوهش در این زمینه ضروری به نظر می‌رسد.
