قلب خورشید از چشم همه پنهان است، و این مخفیبودن باعث شده تا این ستاره غولپیکر بتواند رازی بزرگ را نیز در دل خود مخفی نگه دارد.
براساس گزارش ساینس الرت، دانشمندان موفق شدهاند برای اولینبار میزان چرخش هسته خورشید را با دقتی بالا محاسبه کنند و دریافتهاند که سرعت چرخش هسته خورشید با سرعت چرخش سطح آن همخوانی ندارد، زیرا چهار برابر سریعتر از سطح خارجی ستاره در چرخش است.
اگرچه دانشمندان پیش از این نیز تصور میکردند که چرخش هسته خورشید با سطح آن همخوانی ندارد، تا به امروز راهی برای محاسبه دقیق آن نیز وجود نداشت و بسیاری تصور میکردند خورشید به شکل جرمی یکدست و یکپارچه در چرخش است.
اما نتایج بررسیهای تیم تحقیقانی رصدخانه خورشیدی و هلیوسفریک، SOHO به تازگی شواهدی جدید از نوعی موج گرانشی با فرکانس پایین به دست آوردهاست که میتوان از آن برای محاسبه چرخش هسته خورشید استفاده کرد.
تا به امروز دانشمندان تنها قادر به محاسبه امواج فرکانس بالا مشهور به امواج پی بودند،امواجی که از میان لایه خارجی خورشید بیرون آمده و به راحتی از سطح ستاره قابل ردیابی بودند. در مقابل امواج جی در بخشهای عمیقتر از خورشید در جریانند و میتوانند اطلاعات زیادی از رفتار هسته خورشید را برملا سازند، اما هیچ بروز ظاهری در سطح خورشید ندارند.
محققان با استفاده از دادههای 16 سال رصد برنامه سوهو توانستند نوعی از امواج جی با نام جی مود را از میان دادهها استخراج کنند،این امواج به واسطه بررسی مدت زمان رسیدن امواج صوتی به خورشید و بازگشت آن به زمین شناسایی شدند، سفری که 4 ساعت و 7 دقیقه طول میکشد.
نتایج نشان داد هسته خورشید در عرض یک هفته یک دور کامل به دور خود میزند و این یعنی سرعتی چهار برابر بیشتر از سرعت چرخش سطح و لایههای میانی خورشید. این لایهها در بخشهای استوایی هر 25 روز یکبار و در بخشهای قطبی هر 35 روز یکبار چرخش به دور خود را کامل میکنند.
به گفته دانشمندان، این کشف یکی از مهمترین دستاوردهای تمامی دوران فعالیت رصدخانه SOHO به شمار میآید چون تا پیش از این، آنها فقط قادر به مطالعه امواج صوتی خورشید بودند. این امواج به طور پیوسته توسط همرفتی مداوم ماده خورشیدی موجود در زیر سطح خورشید تولید میشوند.
امواج گرانشی یا امواج جی امواج مایعی هستند که هیچ ردپای مشخصی روی سطح خورشید ندارند و محققان به مدت 40 سال است در جستجوی این امواج گریزپا بودهاند و گرچه تلاشهای قبلی منجر به کشفیاتی شده بودند، هیچ یک از آنها قطعی نبودند.
این کشف دیدگاه جدیدی درباره تعاملات لایههای چرخان خورشید و ترکیب هسته این ستاره ارائه میدهد.امواج گرانشی قبلا در ستارگان دیگر کشف شدهاند و دانشمندان با استفاده از رصدخانه SOHO توانستند دلایل معتبری از وجود آنها در خورشید را بیابند؛ با این حال، با وجود اینکه آنها به این معمای 40 ساله پاسخ دادهاند، کشف جدید، دریچه نوینی جهت مطالعه و تحقیق در حوزه فیزیک خورشیدی باز میکند.