پنج‌شنبه پنجم دی سومین خورشیدگرفتگی سال میلادی و دومین و تنها خورشیدگرفتگی قابل مشاهده در ایران در سال ۱۳۹۸ در ۱۱ استان مختلف قابل مشاهده است؛ البته فقط با چشم مسلح.
طولانی‌ترین زمان خوشیدگرفتگی در استان کرمان و بیشترین میزان آن در استان فارس خواهد بود. مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در این باره گفت: این کسوف که از نوع حلقوی است در کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس آغاز می‌شود و تا جنوب شرق آسیا ادامه خواهد داشت. این خورشیدگرفتگی در بخش‌هایی از اروپا، آسیا و همچنین شمال و غرب استرالیا به صورت جزئی دیده خواهد شد.
مسعود عتیقی ادامه داد: این گرفت از ساعت ۲:۲۹ دقیقه و ۵۳ ثانیه به وقت جهانی روز پنج‌شنبه پنجم دی ماه ۹۸ برابر با ۲۶ دسامبر ۲۰۱۹، در اولین نقطه از کره زمین آغاز و تا ساعت ۸:۰۵ دقیقه و ۴۰ ثانیه به وقت جهانی که سایه ماه زمین را ترک می کند، ادامه خواهد داشت.
وی اظهار کرد: این خورشید گرفتگی در تهران حدود ساعت ۷:۱۳ دقیقه صبح روز پنج‌شنبه پنجم دی ماه و هم‌زمان با طلوع خورشید قابل مشاهده خواهد بود و تا ساعت ۸:۲۳ دقیقه صبح این روز ادامه دارد.
زمان خورشید گرفتگی پنج شنبه ۵ دی ماه در استان‌های دیگر به این شرح است:
۱- استان کرمان: ساعت شروع گرفت ۶:۳۶ دقیقه و تا ساعت ۸:۲۷ دقیقه ادامه خواهد داشت؛ در این استان ۷۳ درصد خورشید پوشیده می‌شود.
۲- استان یزد: گرفت ساعت ۶:۵۰ دقیقه آغاز و تا ۸:۲۵ دقیقه صبح ادامه دارد؛ در این استان ۶۸ درصد خورشید می‌گیرد.
۳- استان فارس: ساعت ۶:۵۲ دقیقه خورشید گرفتگی آغاز و ساعت ۸:۲۳ دقیقه پایان می‌یابد؛ در این استان ۷۷ درصد خورشید پوشیده می‌شود.
۴- استان سیستان و بلوچستان: خورشیدگرفتگی ساعت ۶:۵۷ دقیقه آغاز و ۸:۲۴ دقیقه پایان می‌یابد؛ در این استان ۶۷ درصد خورشید می‌گیرد.
۵- استان آذربایجان شرقی: ساعت ۶:۵۷ دقیقه خورشیدگرفتگی آغاز می‌شود و تا ساعت ۸:۲۴ دقیقه ادامه دارد؛ در این گرفت ۶۷ درصد خورشید پوشیده می‌شود.
۶- استان اصفهان: گرفت ساعت ۷:۰۲ دقیقه آغاز و ساعت ۸:۲۳ دقیقه پایان می‌یابد؛ در این استان ۶۸ درصد می‌گیرد.
۷- استان مازندران: ساعت ۷:۱۳ دقیقه خورشید گرفتگی آغاز و تا ساعت ۸:۲۴ دقیقه ادامه دارد؛ در این استان ۵۸ درصد خورشید پوشیده می‌شود.
۸- استان مرکزی: گرفت ساعت ۷:۱۷ دقیقه آغاز می‌شود و ساعت ۸:۲۲ دقیقه پایان می‌یابد؛ در این استان ۶۴ درصد خورشید گرفته می‌شود.
۹- استان همدان: ساعت ۷:۲۴ خورشید گرفتگی آغاز می‌شود و ساعت ۸:۲۱ دقیقه پایان می‌یابد؛ ۵۹ درصد خورشید در این استان می‌گیرد.
۱۰- استان کردستان: ساعت ۷:۳۲ خورشید گرفتگی آغاز می‌شود و تا ساعت ۸:۲۰ دقیقه ادامه دارد؛ در این استان ۵۶ درصد خورشید می‌گیرد.
کسوف در دیگر کشورها
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: گرفت حلقوی خورشید از کشور عربستان سعودی آغاز می‌شود و سپس کشورهای قطر، امارات و عمان را طی خواهد کرد و پس از عبور از اقیانوس هند وارد خاک کشور هند می‌شود. از آنجا کشورهای سریلانکا، مالزی، اندونزی و سنگاپور را پشت سر گذاشته و از شمال جزایر ماریانا و گوام عبور خواهد کرد. هر چند در کشورهای جنوبی خلیج فارس مدت زمان گرفت حلقوی یک دقیقه است، اما در کشور هند زمان گرفت حلقوی به بیش از سه دقیقه می‌رسد. بیشترین زمان گرفت حلقوی در روز پنج دی ماه ۳ دقیقه و ۴۰ ثانیه خواهد بود.
وی با اشاره به این‌که کسوف ۵ دی ۹۸ به صورت جزئی در ایران مشاهده می‌شود، به هموطنان توصیه کرد که حتما از عینک‌های مخصوص رصد خورشید برای مشاهده این واقعه استفاده کرده و به هیچ وجه با چشم غیر مسلح این خورشید گرفتگی را رصد نکنند. نگاه مستقیم به خورشید حتی برای یک مدت کوتاه، بسیار خطرناک است و عواقب جبران ناپذیری خواهد داشت.
عتیقی، امارات متحده عربی را یکی از مقاصد نزدیک به ایران برای رصد این خورشید گرفتگی حلقوی عنوان کرد و گفت: با توجه به این‌که در هنگام وقوع کسوف ارتفاع خورشید از افق کم است، در تلفیق با مناظر طبیعی و ساختمانها تصاویر جذابی را از این خورشید گرفتگی می‌توان ثبت کرد. کشور عمان یکی دیگر از کشورهایی است که در مسیر کسوف حلقوی قرار دارد و شانس ثبت تصاویر این کسوف برای علاقمندان بر روی اقیانوس هند در این کشور فراهم است.
