︎انتشار ویژه نامه بین المللی در باره اندیشه های پوپر با همکاری کالج اسلامی لندن و دانشگاه تبریز
انتشار یک ویژه نامه درباره اندیشه های فیلسوف پوپر در دانشگاه تبریز با همکاری کالج اسلامی لندن با استقبال علاقمندان به مباحث و اندیشه های فلسفی مواجه شده است.محمد فرج پور باسمنجی در گفتگو با سردبیر مجله علمی و و تحقیقی پژوهشهای فلسفی دانشگاه تبریز کسب اطلاع کرد این مجله در گروههای فلسفه دانشگاه‌های معتبر جهان به اشتراک گذاشته می شود و موجب آشنایی علاقه مندان فلسفه با اندیشه های بزرگان فلسفه خواهد شد.و امکان نشر آن علاوه بر زبان‌های انگلیسی و فارسی به سایر زبان‌های زنده نیز میسر خواهد شد.
به گزارش پایگاه خبری ندای بی صدا دکتر محمد اصغری، استاد فلسفه دانشگاه تبریز و سردبیر مجله پژوهش های فلسفی دانشگاه تبریز درباره این ویژه نامه گفت : که مجله پژوهش های فلسفی دانشگاه تبریز سالهاست که در پی اشاعه تفکر فلسفی به عنوان رسالت ذاتی خودش انتشار مقالات فلسفی از سنت های شرقی و غربی و اسلامی سعی دارد با تمرکز بر موضوعات خاص فلسفی بتواند مسائل فلسفی را با دقت و کنجکاوی بیشتر برای خوانندگان خود معرفی نماید. اکنون حدود چهار سال است که این مجله با انتشار ویژه نامه هایی مثل «فلسفه و علوم و رابطه آن»، «فلسفه و تعلیم و تربیت: رویکردهای جدید»، «پدیدارشناسی» و «عقلانیت نقاد» سعی دارد با انتشار ویژه نامه بتواند برای مخاطبان منابعی مهم در موضوع مورد بحث در آن ویژه نامه فراهم سازد و مسلماً این کار به عنوان کار پژوهشی ارزشمندی است که محققان و دانشجویان و اساتید فلسفه و سایر رشته ها می توان با مطالعه آن ویژه نامه اطلاعات مورد نظر خود را در آنها بیابند. به سخن دیگر، این مجله سعی دارد با اتخاذ رویکرد بین رشته ای (interdisciplinary) که امروز از طرف وزارت علوم نیز قویاً مورد تأکید قرار می گیرد، بتواند پاسخگوی نیازهای فکری و فلسفی طیف وسیعی از اساتید و دانشجویان دانشگاه ها در وهله اول و عموم افراد علاقه مند به فلسفه در وهله دوم باشد.
در زمستان 1401 از دکتر علی پایا ( استاد کالج اسلامی، وابسته به دانشگاه میدلسکس، لندن، انگلستان) درخواست کردیم که ویژه نامه ای درباره اندیشه های پوپر با همکاری اساتید شاخص و بارز در حوزه اندیشه پوپر برای این ویژه نامه فراهم نماید و ایشان با کمال فروتنی و مهربانی و صبر و حوصله به درخواست مجله پژوهش های فلسفی پاسخ مثبت دادند.
ایشان با توجه به روابط علمی و آکادمیکی که با شخصیت های بارز فلسفی در اروپا و آمریکا و آسیا دارند توانستند 22 مقاله از نویسندگان مختلف از سرتاسر جهان یا از پنج قاره جمع آوری کرده و بعد از ارزیابی و داوری در نهایت در شماره 42 بهار 1402 منتشر شد. دانشگاه ها و موسسه ها و کالج های مختلفی که نویسندگان از سرتاسر جهان که در این ویژه نامه مقاله دارند عبارتند از دانشگاه یورک کانادا، دانشگاه ملی استرالیا، دانشگاه لاگوس نیجریه، موسسه ارتباط اروپایی یونان، دانشگاه والپارایسو شیلی، دانشگاه کلمبیای آمریکا، دانشگاه کاگوشیمای ژاپن، دانشگاه لندن، دانشگاه کالاگنفورد اتریش، موسسه تحقیقاتی فلسفه مکزیک، موسسه جوانان و خانواده در آمریکا، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تهران، دانشگاه وروکلف لهستان، دانشگاه کلرداو آمریکا، دانشگاه سوربن فرانسه،کالج اسلامی وابسته به دانشگاه میدلسکس انگلستان و دانشگاه ویسوا باراهات هند.
این ویژه نامه در پنج محور به ارزیابی اندیشه های کارل پوپر پرداخته است:
در بخش پذیرش عقلانیت نقاد پوپر در سرتاسر جهان: شامل مقالاتی از نویسندگانی از دانشگاه های مختلف کشورهای ژاپن، یونان، نیجریه، کلمبیا و شیلی است که به بررسی نفوذ و نقش عقلانیت انتقادی در این کشورها پرداخته اند.
در بخش دوم این ویژه نامه به معرفت شناسی و متافیزیک پوپر پرداخته شده و در این شماره نیز مقالاتی از فیلسوفان مشهوری مثل دونالد گیلیس گنجانده شده که در این فیلسوف به رابطه بین عقلانیت نقاد و اینترنت اشاره می کند و می نویسد که هدف این مقاله بررسی این موضوع است که آیا عقل گرایی انتقادی ایده هایی دارد که بتواند به طور مفید در اینترنت به کار رود؟ . در این قسمت 6 مقاله بررسی این موضوع پرداخته اند.
در بخش سوم این ویژه نامه به بررسی فلسفه سیاسی و اجتماعی عقلانیت نقاد پوپر پرداخته شده است. این قسمت نیز شامل شش مقاله است که نویسندگانی از دانشگاه یورک در کانادا تا دانشگاه ملی استرالیا از کشور استرالیا را در بر دارد.
در بخش چهارم نیز فلسفه منطق و فلسفه فیزیک در ارتباط با عقلانیت نقاد مورد بررسی قرار گرفته اند. مقاله دیوید میلر از دانشگاه وارویک انگلستان و مقاله چارتابارتی از هندوستان به بررسی فلسفه منطق و فلسفه فیزیک و نسبت شان با اندیشه پوپر پرداخته اند.
بخش آخر این ویژه نامه به بررسی نسبت عقلانیت نقاد با فلسفه دین و اخلاق پرداخته است. در این قسمت نیز با مقالاتی از نویسندگان مختلف از جمله پروفسور علی پایا و نیز جرمی شیرمور از دانشگاه ملی استرالیا مواجهیم که دکتر پایا در پاسخ به جرمی شیرمور مقاله خود خود را تحت عنوان «آیا برای یک عقل گرای نقاد غیر مذهبی بودن معقول تر است؟ باور و بی ایمانی در دوران پساسکولار» به بررسی نسبت دین و اخلاق و عقلانیت نقاد پرداخته اند. در چکیده این مقاله می خوانیم که در دوران معاصر بسیاری از متفکران و فعالان ملحد مبارز کوشیده اند این ایده را ترویج کنند که ادیان و نیز شیوه های زندگی مذهبی، اگر نگوییم منشأ اصلی شر در عرصه اجتماعی هستند. برخی دیگر از علمای غیرمذهب، ضمن اتخاذ رویکردی محترمانه نسبت به ادیان و دینداران، معتقدند که نگرش غیر دینی به زندگی و عضویت در جامعه غیرمؤمنان برای مردم و جوامع عقلانی تر است. من در این مقاله با غیر مؤمنان مبارز مشکلی ندارم. دلیل آن این است که رویکرد آنها به دین به قدری ایدئولوژیک است که مجالی برای بحث های عقلانی درست باقی نمی گذارد. این فقط برخی از پاسخ های جدلی را دعوت می کند. در عوض، هدف من این است که با آن دسته از علمای غیرمذهبی که دین را به گونه‌ای سنجیده و عقلانی می‌بینند، گفتگو کنم. قصد من این است که ادعاهای این گروه اخیر از محققان را به طور انتقادی ارزیابی کنم و توضیح دهم که چرا بر خلاف آنچه آنها پیشنهاد می کنند، برخی تفاسیر از دین و به ویژه دین اسلام می تواند جایگزین های بهتری نسبت به دیدگاه های الحادی آنها برای آنها فراهم کند. استدلال های این مقاله بیشتر در پاسخ به نظراتی است که پروفسور شیرمور در مقاله خود درباره عقل گرایی انتقادی و دین بیان کرده است.
اکنون این ویژه نامه در سایت مجله پژوهش های فلسفی برای علاقه مندان قابل مشاهده و دانلود است.
ایشان با توجه به روابط علمی و آکادمیکی که با شخصیت های بارز فلسفی در اروپا و آمریکا و آسیا دارند توانستند 22 مقاله از نویسندگان مختلف از سرتاسر جهان یا از پنج قاره جمع آوری کرده و بعد از ارزیابی و داوری در نهایت در شماره 42 بهار 1402 منتشر شد. دانشگاه ها و موسسه ها و کالج های مختلفی که نویسندگان از سرتاسر جهان که در این ویژه نامه مقاله دارند عبارتند از دانشگاه یورک کانادا، دانشگاه ملی استرالیا، دانشگاه لاگوس نیجریه، موسسه ارتباط اروپایی یونان، دانشگاه والپارایسو شیلی، دانشگاه کلمبیای آمریکا، دانشگاه کاگوشیمای ژاپن، دانشگاه لندن، دانشگاه کالاگنفورد اتریش، موسسه تحقیقاتی فلسفه مکزیک، موسسه جوانان و خانواده در آمریکا، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تهران، دانشگاه وروکلف لهستان، دانشگاه کلرداو آمریکا، دانشگاه سوربن فرانسه،کالج اسلامی وابسته به دانشگاه میدلسکس انگلستان و دانشگاه ویسوا باراهات هند.
این ویژه نامه در پنج محور به ارزیابی اندیشه های کارل پوپر پرداخته است:
در بخش پذیرش عقلانیت نقاد پوپر در سرتاسر جهان: شامل مقالاتی از نویسندگانی از دانشگاه های مختلف کشورهای ژاپن، یونان، نیجریه، کلمبیا و شیلی است که به بررسی نفوذ و نقش عقلانیت انتقادی در این کشورها پرداخته اند.
در بخش دوم این ویژه نامه به معرفت شناسی و متافیزیک پوپر پرداخته شده و در این شماره نیز مقالاتی از فیلسوفان مشهوری مثل دونالد گیلیس گنجانده شده که در این فیلسوف به رابطه بین عقلانیت نقاد و اینترنت اشاره می کند و می نویسد که هدف این مقاله بررسی این موضوع است که آیا عقل گرایی انتقادی ایده هایی دارد که بتواند به طور مفید در اینترنت به کار رود؟ . در این قسمت 6 مقاله بررسی این موضوع پرداخته اند.
در بخش سوم این ویژه نامه به بررسی فلسفه سیاسی و اجتماعی عقلانیت نقاد پوپر پرداخته شده است. این قسمت نیز شامل شش مقاله است که نویسندگانی از دانشگاه یورک در کانادا تا دانشگاه ملی استرالیا از کشور استرالیا را در بر دارد.
در بخش چهارم نیز فلسفه منطق و فلسفه فیزیک در ارتباط با عقلانیت نقاد مورد بررسی قرار گرفته اند. مقاله دیوید میلر از دانشگاه وارویک انگلستان و مقاله چارتابارتی از هندوستان به بررسی فلسفه منطق و فلسفه فیزیک و نسبت شان با اندیشه پوپر پرداخته اند.
بخش آخر این ویژه نامه به بررسی نسبت عقلانیت نقاد با فلسفه دین و اخلاق پرداخته است. در این قسمت نیز با مقالاتی از نویسندگان مختلف از جمله پروفسور علی پایا و نیز جرمی شیرمور از دانشگاه ملی استرالیا مواجهیم که دکتر پایا در پاسخ به جرمی شیرمور مقاله خود خود را تحت عنوان «آیا برای یک عقل گرای نقاد غیر مذهبی بودن معقول تر است؟ باور و بی ایمانی در دوران پساسکولار» به بررسی نسبت دین و اخلاق و عقلانیت نقاد پرداخته اند. در چکیده این مقاله می خوانیم که در دوران معاصر بسیاری از متفکران و فعالان ملحد مبارز کوشیده اند این ایده را ترویج کنند که ادیان و نیز شیوه های زندگی مذهبی، اگر نگوییم منشأ اصلی شر در عرصه اجتماعی هستند. برخی دیگر از علمای غیرمذهب، ضمن اتخاذ رویکردی محترمانه نسبت به ادیان و دینداران، معتقدند که نگرش غیر دینی به زندگی و عضویت در جامعه غیرمؤمنان برای مردم و جوامع عقلانی تر است. من در این مقاله با غیر مؤمنان مبارز مشکلی ندارم. دلیل آن این است که رویکرد آنها به دین به قدری ایدئولوژیک است که مجالی برای بحث های عقلانی درست باقی نمی گذارد. این فقط برخی از پاسخ های جدلی را دعوت می کند. در عوض، هدف من این است که با آن دسته از علمای غیرمذهبی که دین را به گونه‌ای سنجیده و عقلانی می‌بینند، گفتگو کنم. قصد من این است که ادعاهای این گروه اخیر از محققان را به طور انتقادی ارزیابی کنم و توضیح دهم که چرا بر خلاف آنچه آنها پیشنهاد می کنند، برخی تفاسیر از دین و به ویژه دین اسلام می تواند جایگزین های بهتری نسبت به دیدگاه های الحادی آنها برای آنها فراهم کند. استدلال های این مقاله بیشتر در پاسخ به نظراتی است که پروفسور شیرمور در مقاله خود درباره عقل گرایی انتقادی و دین بیان کرده است.
