مرتضی رستمی بازیگر ، کارگردان و استادرشته تئاتر ،بازیگر این روزهای مجموعه طنز خنده بازار از مجموعه های نمایشی و طنز سخن میگوید...
+ نظرتان را در مورد هنر آذربایجان شرقی و بازیگری تبریز بفرمایید ؟
_ سوال شما را من موقعی می توانم پاسخ بدهم که بدانم بازیگری در اینجا چگونه است. چون در بطن تئاتر یا سینمای آذربایجان نیستم واز این محیط شناختی ندارم پاسخ دقیقی نمیتوانم بدهم اما در طول این سال هایی که من بازیگری را انجام میدهم بسیاری از بچه های آذربایجان را دیدم که در زمینه های مختلف هنری موفق بودند و ما انسان های شاخصی نظیر آقای حاتمی کیا، از جوان تر ها آقای شهاب عباسی و خیلی از هنرمندان بزرگ مثل آقای اکبرعبدی و... در زمینه ی هنر در استان آذربایجان شرقی داریم.
وقتی تئاتر ایران را نگاه می کنیم می بینیم تبریز از شهر هایی هست که از سال های بسیاربسیار دور تئاتر خیلی قوی داشته است.
اولین مترجم های ایران تبریزی بودند اولین کسانی که تئاتر آکادمیک را در ایران کار کردند تبریزی بودند.با نگاهی اجمالی میتوان دریافت که این پیشینه ی بسیار قوی، در استان شما هست و این سبقه باعث تربیت انسانهای بسیار بزرگ، قدرتمند و هنرمندی شده است.
+ در مورد کارهای جدیدتان بعد از خنده بازار صحبت کنید. طبیعتا بعد از خنده بازار انتظارات بسیار بالا رفته است.
_ مجموعه خنده بازار پس از ضبط فعلا در حال پخش است . اما همین گروه در آینده ای نزدیک سریال جدیدی را شروع خواهد کرد که طرح آن به شبکه داده شده است و فیلم نامه در حال نوشته شدن است و قرار است پس از دهه محرم ضبط آن آغاز شود اما خودم به طور شخصی نیز سه تله فیلم دارم که با کارگردانی آقای حسین قناعت روانه پخش خواهد شد ،درکنار آن دو ، سه تا تله تئاتر نیز در حال آماده سازییداریم و همان طور که می دانید من در اصل تئاتری هستم و از سال 66، 67 به طور حرفه ای تئاتر کارمی کردم و حتی تا دو، سه سال پیش نیز در صحنه کار میکردم و در تئاتر جزو گروه آقالو هستم. برای سال جاری سه نمایش داریم که تا پایان سال اجرای صحنه در تهران خواهند داشت .
+ باتوجه به اینکه برنامه خنده بازار به صورت آیتمیک هست و در دوره ای آقای مدیری نیز به سبک نمایش آیتمی کار می کردند و چه عاملی باعث شد تا گروه خننده بازار دوباره به سبک آیتم برگردند؟
لازم به یاد آوری است که آقای مدیری در این زمینه کارهای خوبی داشتن ولی کار ما با کارهای دوره های قبل تفاوت بسیاری کرده شما اگر آیتم های خنده بازار را نگاه کرده باشید متوجه میشوید که در همان سه ، چهار دقیقه هر کدام یک تله تئاتر شده اند زیرا هر بخش میزانسن ، دکوپاژ، گره افکنی، گره گشایی و نتیجه گیری کاملی دارد . یعنی ساخت آیتم به شکلی نیست که دو نفر به هم برسند و به صورت بداهه چیزی بگویند و تمام شود . خیلی چینش دراماتیک دارد و این چینش فضای آیتم را از این که یک قطعه ی نمایشی باشد، دور کرده است. شهاب عباسی در خنده بازار خیلی موشکافانه این آیتم ها را بازنویسی کردهو در کارگاردانی و حرکت دوربین دقت بسیاری داشته است و ما آیتم های خیلی سختی داشتیم. اگر به آیتم های نظیر هواپیما ، مترو و.. نگاه کنید می بینید که چقدرسخت است که شصت نفر آدم را در یک آیتم جا دهند .
+این کاربازیگر را خسته نمی کند؟ از انرژی بازیگر را در کاراکترهایی که شاید خیلی سخت تر از یک مجموعه خطی نمایشی است نمی کاهد ؟
_ اتفاق همین جا است . آیتم های خنده بازار خیلی سخت شد، هم برای بازیگر، نویسنده ، کارگردان و حتی برای کارگردان تلوزیونی . چون در این گونه کارها زمان بسیار کوتاهی وجود دارد.
از سویی شما می خواهید در سه ، چهار دقیقه هم داستان را بگویید و هم نتیجه گیری اتفاق بیفتد . این زمان خیلی کوتاه است .
در این سه دقیقه شما باید با چهار دیالوگ کاراکتر بازیگرها را معرفی کنید ،یک شخصیت نمایشی را بشناسانید.کاری که در یک تله فیلم، نود دقیقه زمان دارید و در یک سریال بلند روتین نود قسمت وقت دارید که این کار را انجام دهید . اما در آیتم سه ، چهار دقیقه ای باید این کار را به سر انجام مطلوب برسانید.
در مورد بچه های خنده بازار بگویم که همه ی این بچه ها پیشینه ی قوی و تئاتری داشتند ودر شاخه های مختلف هنری به نحصیل پرداخته اند.
+ شما به عنوان استاد رشته تئاتر فکر می کنید چقدر زمان می برد که بچه ها، دوره ی ریکاوری را بگذرانند و کارهای تازه را ارائه بدهند؟
همان طور که دیدید ما سه سال است که کار را پخش می کنیم و در این سه سال ما سه ، چهار ماه کار کردیم و یکی ، دو ماه استراحت داشتیم الان هم همین اتفاق می افتد . آخرین ضبطی که ما داشتیم حدود یکی ، دو ماه پیش بود و ضبط مجموعه تمام شده الان متن ها و کارهی تازه آماده می شود که ان شا ا... کار بعدی را شروع کنیم.
+تحصیلات آکادمیک تئاتر چقدر می تواند در جوانانی که اینقدر فشرده کار می کنند موثرباشد؟
_ در مورد رشته ی تحصیلی تئاتر می توان این مثال را زد که مثلا برای اینکه یک نفر مهندس ساختمان شود چقدر رشته ی تحصیلی عمران برایش مهم است . یعنی اگر درس نخواند که نمی تواند مهندسی ساختمان را داشته باشد. در تئاتر هم همین اتفاق می افتد یعنی حداقل به شکل آکادمیک باید تئاتر یا رشته ی بازیگری یا سینما را دنبال کنید و با چهارچوب رشته باید آشنا شوید.
+ پس تحصیل در کنار تجربه می تواند خیلی مفید باشد. یعنی یک مکمل خوب می تواند باشد.
_بله تئاتر کاملا رشته ای عملی است . یعنی حتما باید تحصیلات آکادمیک همراه با عمل باشد وگرنه فایده ندارد.
+ برای کسانی که می خواهند وارد عرصه ی بازیگری یا هنر شوند با توجه سختی های موجود و جذابیت تصویر و شهرت بازیگری چه پیشنهادی دارید؟
_ پیشنهاد خاصی که برایشان دارم این است که کار سختی هست و به عنوان یک کار سخت باید به دنیای هنر نگاه کنند.
اعتقادم بر این است که حرفه ی ما تاوان دارد یا قبل از این که موفق شوی باید تاوانش را بدهی یا بعد از موفقیت باید آن را پرداخت کنی.
ما خیلی از چهره ها ی شاخص بازیگر را داریم که یک دوره ای ستاره سینمای ایران بودند ولی الان نیستند و این ها تاوان بعد از معروفیتشان را پس می دهند . بسیاری را نیز داریم که تاوان عظیمی دادند و امروز در هنر شاخص شده اند و در این حرفه ماندگارند افرادی نظیر آقای پرویز پرستوی استاد عزت ا... انتظامی نامشان همیشه در هنر تصویری مان خواهد بو زیرا آنها آنقدر در دوره های فشرده کاری خاک صحنه را خورده اندو تاوانشان را قبل از این که پا به عرصه ی معروفیت بگذارند داده اند پس آنها همیشه مانا خواهند بود. پیشنهاد اصلی من برای این عزیزان این است که قبل زا معروفیت تاوان معروفیتشان را بدهند یعنی خودشان کار کنند ، برای کارشان زمان و انرژی بگذارند و در اینحرفه علاقمندان تحصیلات تکمیلی را داشته باشند تا اینکه روزی دیده شوند.
+ و به عنوان سوال آخر نظرتان در مورد رسانه های امروز ، رسانه های الکتریکی و سایبری و سایر رسانه های مکتوب چیست؟ آیا آنها می توانند در القای نظرات هنرمندان و تعامل بین هنرمندان و مخاطبان مفید باشند؟
خودتان می گویید رسانه . وقتی بحث رسانه را می کنید یعنی یک وسعت یا حیطه ای را در بر می گیرد و پوشش دادن این رسانه بر این مفهوم است که ارتباط برقرار کند . ارتباط برقرار کردن یعنی ارائه ی آرا و عقاید ، تفکر، آموزش و کسب تجربه پس بی شک این رسانه چه سایبری باشد و یا کاغذی ،می تواند تاثیر بسیار زیادی بر مختطب داشته باشد اما الان در دوره ای هستیم که سرعت و ریتم زندگی بسیار تند شده است. فرصت ها بسیار کوتاه است . پس رسانه های دیجیتال یا سایبری بسیار می توانند تاثیر گذار باشند.
+خیلی از لطفتان ممنون و متشکریم که وقتتان را در اختیار ما قرار دادید .
_ من درانتها می خواهم بگم که همه ی دوستانم از من می پرسند که تو تبریزی هستی؟ و من همیشه می گویم آری.زیرا اینجا شهر دوم من است به خاطر آنکه هر سال چندین روزتا یک ماه هم شده در طول پانزده ، بیست سال گذشته من تبریز بوده ام خیلی تبریز را پر از فرهنگ ، جنبش و زندگی می بینم امیدوارم که بر لب تمام شهروندان آذری همیشه خنده باشد و هم چنان سرشار از زندگی باشند.
گفتگو توسط: امید شرکت تبریزی
عکس توسط: توحید شرکت تبریزی
بازنوییسی توسط: النا شاکری
